Διαπίστευση – Πιστοποίηση Νοσοκομείων - Τα οφέλη των ασθενών
H Διαπίστευση και Πιστοποίηση των Κρατικών ή Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων, από εγκεκριμένους τοπικούς ή διεθνείς οργανισμούς, είναι μια πολύ σοβαρή και κοπιώδης προετοιμασία που δυνατό διαρκέσει αρκετούς μήνες μέχρι και 2 χρόνια και έχει άμεση σχέση με τη συνεχή αναβάθμισης της ποιότητας και διαχείρισης της ιατρονοσηλευτικής φροντίδας. Ποιότητα θεωρείται το πλαίσιο μέσω του οποίου οι οργανισμοί υγείας είναι υπεύθυνοι για τη συνεχή βελτίωση των προσφερομένων Υπηρεσιών τους και τη διασφάλιση υψηλών σταθερών φροντίδας, δημιουργώντας ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο η τελειότητα στην κλινική φροντίδα μπορεί να ακμάσει και ν’ αναπτυχθεί.
Ο ορισμός της ποιότητας όπως αναφέρεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι η: «Φροντίδα η οποία παρέχει την καλύτερη έκβαση, μεγιστοποιεί τα οφέλη, ελαχιστοποιεί τους κινδύνους στον ασθενή και επιδεικνύει επαγγελματική αριστεία σε όλους τους επαγγελματίες υγείας, αποτελεσματικότητα και ορθολογισμό στη διαχείριση των πόρων, υψηλό επίπεδο ικανοποίησης του ασθενούς ολιστικής θεώρησης της υγείας του και την καλύτερη εφικτή τελική επίδραση στην υγεία του».
Ο κύριος στόχος των οργανισμών υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να είναι η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας προς το κοινωνικό σύνολο, αλλά και η κοινωνία από την πλευρά της απαιτεί διαφάνεια, ευθύνη και αποδοτική χρήση της δημόσιας χρηματοδότησης εκεί που επιβάλλεται. Έτσι εισήχθη δειλά στη ζωή μας η Διαχείριση Ποιότητας και/ ή Κλινικής Διακυβέρνησης.
Oι οργανισμοί που βοηθούν και εγκρίνουν την Διαπίστευση/Πιστοποίηση πρέπει να είναι εγκεκριμένοι τόσο σε τοπικό εθνικό επίπεδο όσο και σε διεθνές, αν θέλουν να έχουν διεθνή εμβέλεια και αναγνώριση. Τα πρότυπα των οργανισμών αυτών πρέπει να είναι διαπιστευμένα και από τον διεθνή οργανισμό ISQua (International Society for Quality in Healthcare). Οι οργανισμοί που εγκρίνουν ή απορρίπτουν στην Αγγλία πρέπει να είναι διαπιστευμένοι επίσης από τον τοπικό βρετανικό φορέα διαπίστευσης UKAS, για την τεχνική τους επάρκεια, ώστε να διεξάγουν τις διαπιστεύσεις και πιστοποιήσεις. Οι Διεθνείς οργανισμοί που επιλαμβάνονται νοσοκομεία, κλινικές, υγειονομικά κέντρα και παρεμφερείς μονάδες είναι πολύ ελάχιστοι π.χ. στη Μεγάλη Βρετανία εδρεύει μόνο μια τέτοια μονάδα που είναι ίσως ο μοναδικός διαπιστευμένος ευρωπαϊκός οργανισμός του είδους του, που δραστηριοποιείται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και συνεργάζεται με εκατοντάδες εμπειρογνώμονες στον τομέα της υγείας και είναι διεθνώς αναγνωρισμένος φορέας πιστοποίησης/διαπίστευσης, νοσοκομείων και κλινικών. Η Κυπριακή Εταιρεία Πιστοποίησης (ΚΕΠ), που είναι ο κρατικός φορέας πιστοποίησης της Κύπρου, μέσα στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της για την προώθηση της ποιότητας στον τομέα των υπηρεσιών Υγείας, από το 2007, έχει αποκλειστική συνεργασία, με τον οργανισμό αυτό.
Οι οργανισμοί διαπίστευσης πιστοποίησης εστιάζονται στις συνεχείς διεργασίες που σχετίζονται με τους ασθενείς, θέτοντας τον άρρωστο στο κέντρο του ενδιαφέροντος του όλου συστήματος. Αυτή η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση περιλαμβάνει τις ιατρικές, νοσηλευτικές και διοικητικές διεργασίες, καθώς και την μεταξύ τους αλληλεπίδραση, συντελώντας στο στόχο της κάθε ιατρονοσηλευτικής μονάδας να παρέχει υπηρεσίες με όσο το δυνατόν ανώτερη ποιότητα και ασφάλεια.
Η διαπίστευση και η πιστοποίηση, της οποιασδήποτε νοσηλευτικής μονάδας ή κέντρου, από ένα διεθνή αναγνωρισμένο οργανισμό τοποθετεί το κέντρο αυτό σε μία επίλεκτη κατηγορία Οργανισμών Παροχής Ιατρικής και Νοσηλευτικής Φροντίδας, που έχει επιτύχει αυτή τη διάκριση. Το κυριότερο όμως απ’ όλα είναι ότι η Διαπίστευση του κέντρου αυτών επιφέρει περαιτέρω συνεχή βελτίωση των ιατρικών του υπηρεσιών και μπορεί να συγκριθεί επάξια με τα καλύτερα νοσοκομεία παγκοσμίως.
Η έγκριση της Διαπίστευσης και Πιστοποίησης, ενός Νοσηλευτηρίου στην Κύπρο, από διεθνή οργανισμό, αποτελεί «σφραγίδα εμπιστοσύνης», τόσο για τους Κύπριους ασθενείς όσο και για τις τοπικές και διεθνείς ασφαλιστικές εταιρίες αλλά και όλους τους οργανισμούς που προσφέρουν ιατρική βοήθεια, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει την υιοθέτηση προδιαγραφών ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας, σύμφωνα με διεθνείς πρακτικές.
Εκτός της εταιρικής διακυβέρνησης και του εσωτερικού ελέγχου η Κλινική Διακυβέρνηση, που καθορίζει και επιβλέπει την προσφερόμενη ιατρική υπηρεσία, αποτελεί σήμερα το πλαίσιο, στο οποίο οι οργανισμοί που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την παροχή φροντίδας υγείας, να είναι υπεύθυνοι για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών τους, και να διασφαλίζουν υψηλού επιπέδου περίθαλψη, καλλιεργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο η αριστεία να ευδοκιμεί.
Στη Λευκή Βίβλο του Βρετανικού Υπουργείου Υγείας «A first class service Quality in the new NHS (1998)» αντανακλάται ο ίδιος ορισμός στον οποίο περιελήφθησαν και τα πρώτα τρία βασικά χαρακτηριστικά: Κοινώς αποδεκτά υψηλά πρότυπα φροντίδας, Διαφάνεια στη λογοδοσία (και υπευθυνότητα) σε σχέση με τα τεθέντα πρότυπα και μια συνεχής δυναμική βελτίωσης.
Ο Galbraith το 1998 τόνισε ότι «Η Κλινική Διακυβέρνηση σημαίνει «εταιρική υπευθυνότητα για κλινική απόδοση», δεν υποκαθιστά την επαγγελματική αυτορρύθμιση και την ατομική κλινική κρίση, οι οποίες αποτελούν δομικά συστατικά του συστήματος υγείας της χώρας, αλλά προσθέτει μια διάσταση, η οποία θα παρέχει στον πολίτη εγγυήσεις για την ποιότητα της φροντίδας».
Εκτός των ανωτέρω η Διαπίστευση και Πιστοποίηση ενισχύουν και την κάλυψη των απαιτήσεων όλων των ενδιαφερομένων στον Ιατρικό Τουρισμό και τη Διασυνοριακή φροντίδα, με στόχο την αναβάθμιση της διαχείρισης του Ευρωπαίου και Διεθνή Ασθενή. Ο Ιατρικός Τουρισμός είναι από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες υπηρεσίες στον κόσμο. Περίπου 3 εκατομμύρια αφίξεις τουριστών καταγράφονται ανά έτος στην Κύπρο, αναδεικνύοντας έτσι τη δυνατότητα προβολής του Ιατρικού Τουρισμού ως μιας νέας-προς ανάπτυξη-υπηρεσίας.
Οφέλη των ασθενών από τη Διαπίστευση:
1. Διάδοση της φιλοσοφίας Ποιότητας και Κλινικής Διακυβέρνησης, για Συνεχή Βελτίωση, σε όλο τον νοσηλευτικό οργανισμό
2. Αναβάθμιση του ενδιαφέροντος και ικανοποίηση πρώτιστα των ασθενών σε όλα τα επίπεδα παροχής ιατρονοσηλευτικών αλλά και διοικητικών υπηρεσιών
3. Βελτίωση της ικανοποίησης όλων των εμπλεκομένων – ιατρών, λοιπού προσωπικού, προμηθευτών, ταμείων, ασφαλιστικών φορέων με κέντρο πάντοτε τον ασθενή
4. Προώθηση και εξάπλωση κουλτούρας που προάγει το ασφαλέστερο δυνατό περιβάλλον για ασθενείς και εργαζομένους
5. Δημιουργία, συντήρηση και συνεχή ανάπτυξη συστήματος μέτρησης της απόδοσης αλλά γνωστοποίησης των αποτελεσμάτων, το οποίο βοηθά τη Διοίκηση αλλά και κάθε τμήμα, να εντοπίζουν τις δυνατότητες βελτίωσης και τα αποτελέσματα των βελτιωτικών ενεργειών που έχουν αναληφθεί.
6. Ενιαίες διαδικασίες τεκμηρίωσης όπου είναι εφικτό, ώστε να εξασφαλίζεται η ομοιογένεια και ταυτότητα των λειτουργιών με στόχο την τυποποίηση βάσει της καλύτερης πρακτικής.
7. Συνεχής Εκπαίδευση και Επαγγελματική Ανάπτυξη του επιστημονικού και λειτουργικού επιπέδου του Νοσοκομείου, ώστε να μπορεί να συγκριθεί με τους καλύτερους οργανισμούς του κλάδου ανά τον κόσμο.
8. Το ιατρικό προσωπικό και οι συνεργάτες ιατροί ακολουθούν και εξατομικεύουν ανάλογα με την ιατρική περίπτωση τις Διεθνείς Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διάγνωση και θεραπεία, και πολλά άλλα οφέλη.
Καταληκτικά σας ενημερώνω ότι η Διαπίστευση και Πιστοποίηση αποτελούν το ακρογωνιαίο λίθο και την ασπίδα προστασίας των ασθενών και κατ’ επέκταση των ιατρών και νοσηλευτών σ’ όλα τα Νοσηλευτήρια, γι’ αυτό επιβάλλεται να εξευρεθούν οι κατάλληλοι πόροι και ο χρόνος υλοποίησης πριν την υποχρεωτική θεσμοθέτηση και πριν την εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας. Είμαι της γνώμης ότι η Κυπριακή Εταιρεία Πιστοποίησης μπορεί να διαδραματίσει θετικό ρόλο στην όλη προσπάθεια.
Του Δρα. Νέαρχου Μάρκου Αγαθαγγέλου
Καρδιολόγος - MD, FESC